Ryczałt ewidencjonowany to uproszczona forma opodatkowania, której mogą korzystać wybrane działalności gospodarcze w Polsce pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów i limitów przychodów. Jest dedykowany przedsiębiorcom, którzy nie prowadzą działalności wyłączonych z tej formy rozliczeń oraz nie przekroczyli rocznego limitu przychodów wynoszącego 8 569 200 zł w roku 2025[2][4].

Definicja i kluczowe cechy ryczałtu ewidencjonowanego

Ryczałt ewidencjonowany polega na opodatkowaniu całego przychodu jednej działalności gospodarczej określoną stawką procentową, bez pomniejszania podstawy opodatkowania o poniesione koszty uzyskania przychodu. Oznacza to, że podatnik wylicza podatek wyłącznie od osiągniętego przychodu, a nie dochodu, co upraszcza księgowość, ale przy wysokich kosztach prowadzenia firmy może być mniej korzystne finansowo[1][2][4].

Przedsiębiorca korzystający z ryczałtu nie uwzględnia w rozliczeniach kosztów prowadzonej działalności, przez co wybór tej formy jest korzystny przede wszystkim wtedy, gdy koszty są niewielkie lub nie występują wcale[1]. Stawki ryczałtu ustalono jako zróżnicowane w zależności od typu prowadzonej działalności, sięgając od 2% do 17%[3].

Ograniczenia i działalności wyłączone z ryczałtu

Z ryczałtu ewidencjonowanego nie mogą korzystać przedsiębiorcy prowadzący określone kategorie działalności gospodarczej. Wykluczenie dotyczy w szczególności działalności w zakresie: aptek, handlu wartościami dewizowymi, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, czy produkcji wyrobów akcyzowych – z wyjątkiem produkcji energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnych źródeł energii. Dodatkowo zakaz obejmuje przedsiębiorców, którzy w trakcie roku podatkowego zmieniają formę prowadzenia działalności na spółkę z małżonkiem lub odwrotnie, co zapobiega obchodzeniu limitów i przepisów podatkowych[1].

  Ile zapłacisz za wniesienie mebli BRW do mieszkania?

Te ograniczenia są szczegółowo wymienione w przepisach i mają na celu kierowanie tej prostej formy opodatkowania do tych działalności, które faktycznie mogą korzystać na braku możliwości rozliczania kosztów[1].

Stawki ryczałtu w zależności od rodzaju działalności

Stawki ryczałtu ewidencjonowanego są precyzyjnie określone w przepisach i bezpośrednio powiązane z rodzajem prowadzonej działalności gospodarczej. Najwyższa stawka – 17% – dotyczy wolnych zawodów, takich jak adwokat, notariusz, tłumacz czy księgowy. Inne kategorie, takie jak usługi edukacyjne, gastronomiczne, przewozowe lub związane z produkcją produktów rolnych, opodatkowane są stawkami w przedziale od 2% do 15%[3].

Znajomość właściwej stawki wymaga prawidłowego zaklasyfikowania rodzaju działalności według przepisów, ponieważ błędne przypisanie skutkuje nieprawidłowym rozliczeniem podatkowym. Stawki ryczałtu dla wybranych rodzajów działalności to między innymi: 2% dla sprzedaży produktów rolnych, 3% dla działalności wytwórczej, 5,5% dla usług transportowych, 8,5% i 12,5% dla wybranych usług, 10% dla obrotu nieruchomościami oraz 15-17% dla wybranych usług zawodowych[3].

Limity przychodów uprawniające do ryczałtu

Prawo do opodatkowania przychodów w formie ryczałtu przysługuje przedsiębiorcom, których roczny przychód nie przekroczył 8 569 200 zł w 2025 roku. Dla przedsiębiorców korzystających z kwartalnego rozliczenia podatku limit ten został ustalony na 856 920 zł[2][4].

Osiągnięcie przychodów powyżej tych wartości w poprzednim lub obecnym roku podatkowym skutkuje utratą prawa do rozliczania się w tej formie w kolejnym roku. Nowy, obniżony próg wprowadzony na rok 2025 wymusza szczególną czujność na przedsiębiorcach analizujących rentowność swojej działalności i zagrożenie przekroczeniem limitu[4].

  Jak przygotować napar z anginki w domowym zaciszu?

Charakterystyka ewidencjonowania i wymogi formalne

Wybór ryczałtu wymaga złożenia odpowiedniego oświadczenia do urzędu skarbowego oraz prowadzenia ewidencji przychodów zgodnie z przepisami. Ewidencja musi być prowadzona szczegółowo i systematycznie, aby umożliwić prawidłowe rozliczenie podatku na koniec roku lub każdego okresu rozliczeniowego. Przedsiębiorcy muszą także monitorować zmianę statusu działalności, gdyż jakakolwiek zmiana formy prowadzenia firmy lub rozpoczęcie działalności wykluczonej skutkuje automatyczną utratą prawa do ryczałtu od początku miesiąca, w którym nastąpiła zmiana[1][2][4].

Zachowanie prawa do ryczałtu wymaga od przedsiębiorcy nie tylko przestrzegania limitu przychodów, lecz także upewnienia się, że profil działalności nie obejmuje żadnych obszarów wykluczonych z tej formy opodatkowania[1].

Podsumowanie: jakie działalności mogą być na ryczałcie w Polsce?

Na ryczałcie ewidencjonowanym mogą być te rodzaje działalności gospodarczej w Polsce, które nie są wymienione w katalogu wykluczonych, których roczne przychody mieszczą się w określonym limicie oraz które kwalifikują się do konkretnej stawki zgodnie z przepisami podatkowymi[1][2][3][4]. Kluczowe pozostaje precyzyjne śledzenie zmian prawnych, prawidłowa klasyfikacja rodzaju działalności oraz dbałość o zachowanie limitu przychodów, ponieważ nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować koniecznością przejścia na inną, mniej korzystną formę opodatkowania.

Źródła:

  • [1] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-ryczalt-ewidencjonowany
  • [2] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-ryczalt-od-przychodow-ewidencjonowanych-dostepne-stawki-ryczaltu
  • [3] https://www.bankier.pl/smart/kiedy-ryczałt-sie-oplaca-czy-warto-zmienic-zasade-rozliczania-sie-z-fiskusem
  • [4] https://bizky.ai/blog/ryczalt-2025/